راهنمای ایمنی داربست؛ بررسی الزامات قانونی و ۵ نکته حساس
| عنوان | توضیحات |
| اهمیت ایمنی داربست | بیش از ۴۵۰۰ حادثه ناشی از داربست و کار در ارتفاع باعث صدمات جسمی و هزینه برای کارفرمایان می‌شود. |
| انواع داربست و استفاده‌های آن‌ها | داربست‌های پایه‌دار، سیار و معلق برای کار در ارتفاع با ویژگی‌های خاص خود، مورد استفاده قرار می‌گیرند. |
| نکات ایمنی نصب داربست | رعایت فاصله مناسب، مهارسازی، نصب در شرایط جوی مناسب و استفاده از حفاظ توری اهمیت دارد. |
| تجهیزات ایمنی ضروری | کلاه، کفش، لباس و دستکش ایمنی به کاهش حوادث کمک می‌کند. |
| آموزش و بازبینی مرتب | آموزش کارگران و بازبینی منظم داربست‌ها برای پیشگیری از حوادث مهم است. |
| مقررات ملی ساختمان | قوانین ایمنی برای کار در ارتفاع و استفاده از تجهیزات ایمنی ضروری می‌باشد. |
| نتیجه‌گیری | رعایت نکات ایمنی و استفاده از تجهیزات مناسب می‌تواند حوادث را به حداقل برساند. |
براساس گزارش وب‌سایت BLS، بیش از ۴۵۰۰ مورد از حوادث محیط‌های کارگاهی مربوط به داربست و کار در ارتفاع است. اغلب این حوادث با صدمات جسمی همراه هستند که این موضوع، هزینه بالایی روی دست کارفرمایان بابت جبران روزهای کاری از‌دست‌رفته و پرداخت حق بیمه می‌گذارد. به دلیل اهمیت این موضوع، در ادامه مقاله، به بررسی ۵ نکته حساس و الزامات قانونی ایمنی داربست می‌پردازیم. بعد از مطالعه این مطلب، با رعایت کلیه نکات، احتمال بروز حوادث مختلف در محیط کار را کاهش دهید و به‌خوبی از سلامت کارکنان خود محافظت کنید.
۱- انتخاب داربست با کاربری مناسب؛ اصل مهم ایمنی کار در ارتفاع
در محیط‌های کارگاهی، براساس نوع نصب داربست، ۳ مدل داربست پایه‌دار، سیار و معلق مورداستفاده قرار می‌گیرند. داربست‌های پایه‌دار، به دلیل داشتن جک‌هایی محکم و قابل‌‌تنظیم که به‌صورت ثابت روی زمین قرار می‌گیرند، یکی از پرکاربردترین انواع داربست محسوب می‌شوند. همچنین، داربست‌های پایه‌دار، ظرفیت تحمل بار فراوانی دارند و برای کار در ارتفاع در اغلب پروژه‌ها بسیار مناسب هستند.
در مورد داربست سیار نیز باید بگوییم، چرخ‌دار بودن این نوع داربست جابه‌جایی آن را ساده‌تر می‌کند؛ بنابراین برای پروژه‌هایی مانند گچ‌کاری، نقاشی یا تمیز کردن نما، بسیار مفید خواهند بود. داربست‌های معلق هم به‌وسیله قرقره و ریل‌ها، روی بخشی از سازه‌ها قرار می‌گیرند و امکان دسترسی به بخش‌هایی از آن را فراهم می‌کنند که در حالت عادی غیرممکن است. هنگام کار در ارتفاع روی داربست، کلیه تجهیزات ایمنی ضروری مانند کلاه را حتما همراه خود داشته باشید تا با این کار آسیب‌های ناشی از بروز حوادث مختلف را به حداقل برسانید.
۲- نکات ایمنی نصب داربست برای حفظ سلامت افراد هنگام کار
رعایت دستورالعمل‌های ارائه شده توسط شرکت‌های سازنده داربست‌ها اصلی مهم برای افزایش ایمنی آن‌ها است. در این دستورالعمل‌ها معمولا به موارد زیر اشاره شده است که کارفرمایان و کارگران با رعایت آن‌ها، به میزانی قابل‌توجه آسیب‌های ناشی از حوادث مختلف را کاهش می‌دهند.
- توجه به وجود یک فاصله حداقل ۳۰ سانتی‌متری بین پایه‌های داربست
- اهمیت نصب داربست در فاصله‌ای ۳ متری از سیم‌های برق
- انجام عملیات مهارسازی برای جلوگیری از جابه‌جایی و حرکت داربست حین کار
- ممنوعیت کار روی داربست در شرایط جوی نامناسب
- استفاده از حفاظ توری داربست برای حفظ جان کارگران و عابران پیاده
پیش از شروع کار، انواع بست‌ها و مهاربندهای داربست‌ها را نیز بررسی کنید. با بررسی لنگرها متوجه ظرفیت تحمل بار داربست خواهید شد که تشخیص این موضوع در هنگام قرار دادن ابزارهای مختلف روی آن‌ها اهمیت فراوانی دارد. همچنین برای کار در ارتفاع استفاده از کلاه و کفش ایمنی برای کاهش آسیب‌های ناشی از سقوط ناگهانی برخی ابزارها از روی داربست امری حیاتی است؛ البته برای خرید کفش ایمنی از طریق فروشگاه معتبری اقدام کنید تا دیگر نگران خرید محصولی بی‌کیفیت و نامرغوب نباشید.
۳- اهمیت استفاده از تجهیزات ایمنی هنگام کار با داربست
داربست‌ها ذاتا سازه‌های پرخطری هستند که توجه به موارد ایمنی آن‌ها نسبت به سایر بخش‌های پروژه‌ها ارجحیت دارد. از بررسی نصب صحیح داربست گرفته تا استفاده از کلیه تجهیزات ایمنی توسط کلیه افرادی که روی این سازه‌ها کار می‌کنند، همه موارد مهمی هستند که کارفرمایان و سرپرستان پروژه‌های ساختمانی باید به آن‌ها توجه داشته باشند تا احتمال بروز حوداث در محیط کار را کاهش دهند. به‌علاوه، برای کار در ارتفاع باید ابزارهای زیر را در اختیار داشته باشید :
- لباس
- کلاه
- کفش
- دستکش ایمنی
با کمک این ابزارها آمار مربوط به این حوادث را کاهش دهید؛ البته در کنار این تجهیزات استفاده از ابزارهای ایمنی دیگری مانند استفاده از تجهیزات ایمنی مانند لباس کار شیک، تسمه یا طناب نگهدارنده را نیز توصیه می‌کنیم تا در صورت سقوط داربست، کارگران آسیب نبینند و با کمک آن‌ها همچنان خود را روی هوا نگه دارند.
۴- آموزش کارگران برای افزایش ایمنی داربست را حتما در نظر بگیرید
برای رعایت نکات مربوط به ایمنی داربست و کار در ارتفاع، باید پیش از شروع هر فعالیتی، آموزش‌های لازم را به کارگران ارائه دهید. ضمنا مسئولیت آموزش کارگران را به عهده کارشناس مجربی بسپارید که با کلیه جوانب مربوط به استفاده از تجهیزات ایمنی در هنگام بروز هرگونه حادثه آشنا است.
از‌آنجایی‌که بیشتر حوادث مربوط به داربست‌ها ناشی از سقوط افراد از این سازه‌های خطرناک است، یکی از تجهیزات ایمنی فردی ضروری برای کار روی داربست، کمربند ایمنی است. با استفاده از این مدل وسیله ایمنی، حتی با سقوط داربست، فرد در هوا معلق می‌ماند و روی زمین سقوط نمی‌کند.
۵- بازبینی مرتب داربست‌ها به‌منظور پیشگیری از حوادث کار در ارتفاع
بازرسی داربست‌ها شامل ارزیابی وضعیت قطعات و اتصالات آن‌ها است. در این بررسی‌ها اگر نشانه‌هایی از ساییدگی روی داربست دیده شود، مسئول نگهداری از ابزارآلات باید اقدامات لازم جهت تعویض اجزای آسیب‌دیده با قطعات جدید را انجام دهد. نکته مهم دیگری که در بحث ایمنی داربست باید به آن توجه کنید، انجام بازرسی‌ها به‌منظور تعیین زمان تمیز کردن آن‌ها است. انجام چنین کاری در افزایش طول عمر داربست‌ها بسیار نقش دارد و احتمال آسیب دیدن هنگام کار روی آن‌ها را کاهش می‌دهد.
هنگام بازرسی داربست‌ها همراه داشتن تجهیزات ایمنی مانند کلاه کار در ارتفاع را نیز توصیه می‌کنیم تا حین انجام چنین کاری، احتمال آسیب دیدن افراد به حداقل برسد. ضمنا پس از این بازرسی‌ها، سطح داربست‌ها باید از هرگونه آلودگی و ماده خارجی کاملا پاکسازی شود تا احتمال سر خوردن کارگران از روی داربست به میزانی قابل‌توجه کاهش پیدا کند.
آشنایی با مقررات ملی ساختمان برای حفظ سلامت افراد هنگام کار در ارتفاع
مجموعه قوانین ایمنی داربست که بیشتر با نام داربست hse و داربست ppt نیز شناخته می‌شوند، شامل موارد مهم زیر هستند که در ادامه توضیحات بیشتری در مورد آن‌ها ارائه خواهیم داد.
- الزام وجود سطح مبنا محکم برای انجام هر فعالیتی که در ارتفاع بیش از ۲ متر از سطح زمین انجام می‌شود.
- کلیه موارد ایمنی باید برای سطح مبنایی که به عنوان جایگاه کار مورداستفاده قرار می‌گیرد باید رعایت شده باشد
- افرادی که به‌عنوان کارفرما و سرپرست در پروژه حضور دارند باید از نظر دانش فنی و مهارت صلاحیت قرار گرفتن در چنین موقعیتی را داشته باشند تا برای انجام فعالیت‌های بخش‌های مختلف پروژه، کارگران مناسبی را انتخاب کنند.
- کلیه کارگرانی که قصد کار در ارتفاع دارند باید همه تجهیزات ایمنی فردی ضروری را همراه داشته باشند.
اگر کارفرمایان و سرپرستان پروژه‌های ساختمانی با مقررات ملی ساختمان برای حفظ سلامت افراد هنگام کار در ارتفاع و ایستادن روی داربست آشنا باشند، احتمال آسیب دیدن کارگران ناشی از حوادث مختلف را به حداقل می‌رسانند. ضمنا این نکته را همیشه به خاطر داشته باشید که وجود کیف کمک های اولیه در هر محیط کاری امری ضروری است؛ زیرا با کمک این ابزار، تا حد بسیاری می‌توان از شدت و پیشرفت آسیب‌ها تا پیش از رساندن فرد به مرکز درمانی جلوگیری کرد. به کمک بهترین تجهیزات ایمنی از بروز حوادث ناگوار در محیط کار جلوگیری کنید
در این مقاله سعی کردیم تا با معرفی نکاتی مهم در مورد ایمنی داربست، اطلاعات مفیدی در اختیار کارفرمایان و سرپرستان پروژه‌های ساختمانی قرار دهیم تا با استفاده از آن‌ها احتمال بروز حوادث در محیط کار را به حداقل برسانند. همچنین توضیحاتی در خصوص استفاده از بهترین تجهیزات ایمنی به عنوان عامل مهم در کاهش حوادث کار در ارتفاع اشاره کردیم تا حتی باوجود سقوط ابزارها و لوازم مختلف کارگران بتوانند سلامتی خود را حفظ کنند. حال اگر قصد بهترین تجهیزات ایمنی را دارید، می‌توانید در بخش فروشگاهی سایت با انتخاب عنوان تجهیزات موردنظرتان وارد صفحه محصولات مربوط به آن‌ها شوید و تجهیزات را با قیمتی مناسب خریداری کنید.
من قبلاً با موضوع ایمنی داربست‌ها کار نکرده بودم ولی بعد از دیدن محتوای اینجا انگار فهمیدم چقدر مهمه، یعنی واقعاً نکات ایمنی داربست‌بندی رو باید خیلی جدی گرفت، مخصوصاً که نکات ایمنی داربست‌بندی توی کارهای ساختمونی خیلی تاثیرگذاره.راستی کسی می‌دونه داربست سیار چه فرقی با بقیه داره؟به نظرم این بخشم خیلی جالب بود ولی کاملاً نفهمیدم فرقشون چی می‌شه، اگه کسی می‌تونه توضیح بده خیلی خوب می‌شه.
خب من که خیلی وقتا تو کارگاه‌های ساختمونی با این مسائل سر و کار دارم، این مسائل ایمنی داربست خیلی برام مهمه، مخصوصاً ایمنی داالبست hse که همیشه یه دغدغه‌س.می‌شه بگید قانون‌های جدیدی که گفتین بیشتر راجع به چی هستند؟مثلاً اگه کسی بخواد یه داربست سیار استفاده کنه چه مراحلی باید طی بشه؟خیلی وقتا این قوانین اونقدری پیچیده‌است که آدم گیج می‌شه ولی خب محتوای اینجا منو کمی بیشتر راه انداخت.
من شش ماهه توی یه پروژه ساختمونی گیر افتاده بودم چون ایمنی داربست رو درست رعایت نکرده بودیم و اصلاً نمیدونستم که این کار چقدر می‌تونه خطرناک باشه، خلاصه بعد کلی مصیبت بالاخره رفتم کلی مطلب تو این سایت خوندم و کم‌کم دارم یاد می‌گیرم چطور این کار رو داربست ایمن انجام بدم.
راستش از نظر من داربست سیار برای بعضی کارا خیلی کار راه‌اندازه ولی باید نوجه کنیم که نکات ایمنی داربست همیشه رعایت شه، چون یه بار یکی از همکارام داشت با بی‌توجهی کار می‌کرد یهو دیدم که کل داربست رو ریخت پایین، کلی ضرر کردیم، پس‌همیشه حواسمون باید به ایمنی داربست باشه که همچی رو به راه شه و دردسر نشه.
همچی خوب گفتید که داربست ایمن چقدر مهمه، ولی یکی بگه این داربست سیاری که گفتید دقیقاً چطور می‌شه نصبش کرد؟من بچه شهرستانم و اینجا یه وقتا از این سیستم‌های جدید خبری نیست، خوبه که این اطلاعاتو داشته باشیم اما بی‌زحمت یه توضیحایی هم بدید دقیق‌تر،که روستاها هم بیشتر آگاه شن و بتونن بهتر این کارو انجام بدن.
پسرعموم ساختمون‌سازه و همیشه می‌گه که داربست کار خیلی سخته،همیشه براش مهم بوده نکات ایمنی داربست هارو رعایت کنه چونکه یه بار توی یه پروژه مشکل پیش اومد براشون، بهش می‌گفتم که این صفحات راهنماها چقد می‌تونه بهشون کمک کنه.قسمت الزامات قانونی به‌نظرم جای کار داره چون خیلی به‌درد کارگرای ساختمونی می‌خوره که بیشتر بدونن.
من زیاد توی این زمینه وارد نیستم ولی اینجا که خوندم احساس کردم چقد نکات ایمنی داربست حیاتی‌اند یعنی واقعاً برای ایمنی جان افراد خیلی مهمه که همیشه رعایت شن، به‌خصوص که ایمنی داربست hse همیشه می‌گه نباید نادیده گرفته شه، من بعضی وقتا می‌ترسم این چیزا رو انجام بدم، به‌نظرتون خطرناکه؟
می‌گن داربست سیار خیلی جالب و کارآمده ولی ایمنی‌ش چطوره؟من شنیدم که هنوزم خیلی جاها مشکلاتی پیش میاد که باعث خسارتای جبران‌ناپذیر می‌شه، اصلاً خودتون تو این زمینه تجربه‌ای دارین؟راستی می‌دونید برای نصب داربست چه ابزارهایی لازمه؟
چندوقت پیش رفیقم توی یه کارگاه ساختمونی زخمی شد چون ایمنی داربست رعایت نشده بود، خلاصه مثلاً فکر می‌کردم داربست کار فقط نصب و برداشتنشه ولی بعد از اون حادثه تصمیم گرفتم که همه نکات ایمنی داربست رو جدی بگیرم و هرچی می‌تونم بگیرم یاد بگیرم که دوباره کسی آسیب نبینه،به نظرتون این راهنماهای سایت می‌تونن کمک کنن؟
بچه‌ها من یکی که سر در نمیارم از این مطالبی که راجع به ایمنی داربست نوشتید و توش یه عالمه چیزای پیچیده و قانوقی هست راستی می‌دونید ایمنی اینا چیه ابزار کار می‌کنه چیکار باید کنیم تا خوب در بیاد حتی نمی‌دونم کجا باید برم پیدا کنم، کسی می‌دونه چطوریه؟!