بررسی علایم تخصصی کفش‌های ایمنی

نوع استاندارد یا نماد	معنی دقیق	کاربرد و نکات مهم
EN ISO 20345	استاندارد اروپایی کفش ایمنی	پایه تمام کدهای ایمنی (S1 تا S5)
SB تا S5	کدهای سطح ایمنی کفش بر اساس مقاومت در برابر ضربه، آب، نفوذ و…	S3 و S5 برای محیط‌های خطرناک مناسب‌اند
CSA کانادایی	نمادهای رنگی برای نشان دادن نوع محافظت (برق، نفوذ، پنجه و…)	مثلث سبز = محافظت پنجه + زیره، مستطیل سفید = عایق برق
ASTM آمریکا	استاندارد دقیق مقاومت مکانیکی، الکتریکی و حرارتی	مناسب برای صنایع نفت، برق، ساخت‌وساز
نمادهای ESD، A، P، WRU و…	نشانگر ویژگی‌های خاص مانند مقاومت در برابر برق، نفوذ و شوک	انتخاب بر اساس شرایط محیط کاری
SRA، SRB، SRC	استانداردهای مقاومت در برابر لغزش	برای محیط‌های مرطوب و روغنی بسیار حیاتی

 

هنگام خرید کفش‌های ایمنی، تنها زیبایی و طراحی آن‌ها مهم نیست. هرچند ظاهر جذاب می‌تواند حس خوبی ایجاد کند، اما نکته اصلی در انتخاب، سطح ایمنی است که کفش ارائه می‌دهد. این ایمنی با مجموعه‌ای از کدها و علایم تخصصی کفش ایمنی مشخص می‌شود که گاهی ممکن است پیچیده به نظر برسند.
در این مقاله، این کدها و نمادها را برای شما رمزگشایی می‌کنیم تا با درکی روشن‌تر و انتخابی مطمئن‌تر، بهترین کفش ایمنی را پیدا کنید. با ما همراه باشید تا به بررسی دقیق علایم تخصصی کفش ایمنی بپردازیم.

استاندارد EN ISO 20345:2011

پیش از آنکه به بررسی نمادهای کفش‌های ایمنی بپردازیم، لازم است مفهوم استاندارد EN ISO 20345:2011 را توضیح دهیم. این استاندارد مربوط به کفش‌های ایمنی بوده و شامل الزامات اجباری و اختیاری است. تمام کفش‌های ایمنی باید با این استاندارد مطابقت داشته و گواهی مربوطه را دریافت کرده باشند.
اگر این استاندارد را در توضیحات یک محصول مشاهده کردید، بدان معناست که کفش ایمنی موردنظر حداقل الزامات اولیه را رعایت کرده است.

رتبه بندی ایمنی کفش و معانی آنها

درجه‌بندی کفش‌های ایمنی با استفاده از کدهای دوحرفی مشخص می‌شود. در ادامه، به بررسی این نوع علایم تخصصی کفش ایمنی می‌پردازیم.

• SB (ایمنی پایه – Safety Basic)

این کد نشان‌دهنده حداقل الزامات پایه برای کفش‌های ایمنی است. کفش‌هایی با این استاندارد باید قادر به تحمل ضربه‌ای معادل ۲۰۰ ژول به قسمت پنجه باشند.

• S1

علاوه بر محافظت از پنجه، استاندارد S1 شامل ویژگی‌هایی نظیر محافظت آنتی‌استاتیک، مقاومت در برابر سوخت و روغن، و جذب انرژی در قسمت پاشنه است. کفش ایمنی مهندسی با طراحی تخصصی و رعایت استانداردهای لازم، بهترین انتخاب برای محیط‌های کاری صنعتی و مهندسی است.

• S2

این درجه‌بندی همان محافظت‌های استاندارد S1 را ارائه می‌دهد، به‌علاوه مقاومت در برابر نفوذ و جذب آب.

• S3

کفش‌های دارای این کد، علاوه بر ویژگی‌های S2، دارای لایه محافظ در قسمت زیره برای جلوگیری از نفوذ اشیاء تیز هستند.

• S4

این استاندارد تمام ویژگی‌های S1 را دارد، اما با رویه ضدآب ساخته‌شده از مواد قالب‌گیری شده مانند پلیمر یا لاستیک (مانند چکمه‌های ضدآب پلاستیکی).

• S5

این درجه‌بندی تمام ویژگی‌های کفش‌های S4 را دارد، به‌علاوه مقاومت در برابر نفوذ اشیاء تیز در قسمت زیره.

نمادهای ایمنی و معانی آنها

علاوه بر محافظت استاندارد از پنجه، کفش‌های ایمنی متنوعی وجود دارند که ویژگی‌هایی مانند محافظت آنتی‌استاتیک، مقاومت در برابر تخلیه الکترواستاتیک (ESD)، محافظت از متاتارس (استخوان‌های روی پا)، زیره‌های مقاوم به نفوذ اشیاء تیز (دارای صفحه فولادی) و حتی کفش‌های مقاوم به اره برقی را شامل می‌شوند. این گزینه‌ها طیف گسترده‌ای از محافظت را برای صنایع و نیازهای مختلف ارائه می‌دهند.

همچنین مطالعه نحوه بستن بند کفش ایمنی کمک می‌کند تا کفش ایمنی خود را به شکل صحیح و ایمن استفاده کنید.

CSA مستطیل سفید | CSA White Rectangle

این نماد CSA با حرف یونانی اُمگا (Ω) به رنگ نارنجی نشان‌دهنده مقاومت در برابر شوک الکتریکی است. کفش کار با این گواهی باید دارای زیره و پاشنه‌ای باشند که ویژگی‌های عایق الکتریکی تا ۱۸,۰۰۰ ولت و جریان نشتی حداکثر ۱ میلی‌آمپر را به مدت ۶۰ ثانیه در زمان تولید تضمین کنند.

CSA مستطیل زرد | CSA Yellow Rectangle

این نماد CSA با کد سبز SD در یک مستطیل زرد، نشان‌دهنده زیره‌های ضدالکتریسیته ساکن است. این زیره‌ها از ترکیبی آنتی‌استاتیک ساخته شده‌اند که می‌توانند بار الکتریکی ساکن را تخلیه کنند.

CSA مثلث سبز | CSA Green Triangle

این نماد نشان‌دهنده محافظت در برابر نفوذ اشیاء تیز به زیره است و از پنجه محافظ درجه ۱ | Grade 1 Protective Toe با توان تحمل ضربه تا ۱۲۵ ژول بهره می‌برد. این کفش‌ها می‌توانند نیرویی معادل ۲۷۰ پوند (۱۲۰۰ نیوتن) را تحمل کنند.

CSA مستطیل آبی | CSA Blue Rectangle

این نماد نشان‌دهنده پنجه محافظ درجه ۱ | Grade 1 Protective Toe بدون محافظت در برابر نفوذ زیره است. این کفش‌ها می‌توانند نیروهایی تا ۱۲۵ ژول را تحمل کنند.

محافظت در برابر اره برقی | Chainsaw Protection

این نماد برای کفش‌های ایمنی طراحی‌شده است که از پاها هنگام کار با تجهیزات برش مانند اره برقی محافظت می‌کنند.

کفش‌های ضدالکتریسیته ساکن | Static Dissipative Footwear

این نماد نشان‌دهنده توانایی کفش در مقاومت و تخلیه بار الکتریکی ساکن است.

محافظت از متاتارس | Metatarsal Protection

این نماد بیانگر آن است که کفش از استخوان‌های روی پا (متاتارس | Metatarsal) در برابر سقوط یا برخورد اشیاء سنگین محافظت می‌کند. این نوع کفش‌ها نیازمند محافظت از پنجه نیز هستند.

سوپر ضدالکتریسیته ساکن | Super Static Dissipative

مثلث زرد رنگ با نماد CSA و کد سبز SD+ نشان‌دهنده زیره‌های بسیار مؤثر در تخلیه الکتریسیته ساکن است.

محافظت از پنجه کامپوزیتی | Composite Toe Protection

پنجه کامپوزیتی به این معناست که کفش سبک‌تر و بدون فلز است. این کفش‌ها همانند پنجه فولادی | Steel Toe از پا محافظت می‌کنند.

محافظت از زیره کامپوزیتی | Composite Plate Protection

این کفش‌ها سبک بوده و مقاومت در برابر نفوذ اشیاء تیز را بدون استفاده از فلز ارائه می‌دهند.

محافظت از پنجه فولادی یا فلزی | Metal or Steel Toe Protection

این کفش‌ها در برابر نیروی ضربه و فشار از پا محافظت می‌کنند.

محافظت از زیره فولادی | Steel Plate Protection

این کفش‌ها از نفوذ اشیاء تیز به زیره جلوگیری می‌کنند.

علامت CE | CE Mark

نشان‌دهنده این است که محصول با استانداردهای بهداشت، ایمنی و حفاظت از محیط‌زیست اروپا مطابقت دارد.

به گفته سایت lemaitre-securite:

“The new EN ISO 20345 standard brings significant changes to these markings. The SRA test remains a requirement but will no longer be specified individually. It will now be integrated into the basic requirements (SB), becoming a baseline standard for all safety shoes sold in the European market.”

 ترجمه فارسی:

“استاندارد جدید EN ISO 20345 تغییرات قابل توجهی در این علائم ایجاد کرده است. آزمون SRA همچنان یک الزام است اما دیگر به‌طور جداگانه مشخص نخواهد شد. این آزمون اکنون در الزامات پایه (SB) گنجانده شده و به استاندارد پایه برای تمام کفش‌های ایمنی فروخته‌شده در بازار اروپا تبدیل شده است.”

استاندارد ASTM | ASTM International

این استاندارد متعلق به انجمن آمریکایی آزمایش و مواد (American Society for Testing and Materials) است که استانداردهایی برای مواد و محصولات مختلف، از جمله کفش‌های ایمنی، تعیین می‌کند.

مثلث سبز | Green Triangle

این نماد نشان‌دهنده کفشی با پنجه ایمنی کلاس ۱ | Class 1 Safety Toe Cap و زیره مقاوم به نفوذ است که می‌تواند ضربه‌ای معادل ۱۲۵ ژول (125J) را تحمل کند. این کفش‌ها برای صنایع ساختمانی، صنایع سنگین، و مشاغلی که خطر سقوط اشیاء یا مواد تیز وجود دارد، مناسب هستند.

مثلث زرد | Yellow Triangle

این نماد نشان‌دهنده کفشی با پنجه ایمنی کلاس ۲ | Class 2 Toe Cap است که توان تحمل نیرویی تا ۹۰ ژول (90J) را دارد و دارای زیره مقاوم به نفوذ برای مشاغل سبک‌تر و صنایع کم‌خطر است.

مربع سفید با علامت اُمگا نارنجی | White Square with Orange Omega

این نماد نشان‌دهنده زیره‌هایی با مقاومت در برابر خطرات الکتریکی (Electrical Hazard-Rated) است. این کفش‌ها برای مشاغلی که در معرض خطر جریان برق زنده هستند، مناسب هستند.

مربع زرد با کد “SD” | Yellow Square with “SD”

این نماد نشان‌دهنده کفش‌های ضدالکتریسیته ساکن (Antistatic) است که زیره آن می‌تواند بار الکتریکی ساکن را تخلیه کرده و از کاربر در برابر الکتریسیته ساکن محافظت کند.

مربع قرمز با “C” و نماد زمین | Red Square with “C” and Grounding Symbol

این نماد نشان‌دهنده کفش‌هایی با زیره‌های رسانای الکتریکی (Electro-Conductive Soles) است که برای مشاغل با خطرات الکتریکی کم مناسب هستند.

مربع سفید با درخت سبز | White Square with Green Fir Tree

این نماد نشان می‌دهد که کفش برای محافظت در برابر اره‌برقی طراحی شده است و برای افرادی که با ابزارهایی مانند اره‌برقی کار می‌کنند، ایده‌آل است.

“R” سفید در مربع آبی | White “R” in Blue Square

این نماد نشان‌دهنده محافظت از پنجه کلاس ۱ (۱۲۵ ژول) است، اما زیره کفش در برابر نفوذ مقاوم نیست.

“R” سیاه در مربع خاکستری | Black “R” in Gray Square

این نماد نشان‌دهنده محافظت از پنجه کلاس ۲ (۹۰ ژول) است، اما زیره کفش در برابر نفوذ مقاوم نیست.

شناخت مشخصات کفش ایمنی استاندارد مانند مقاومت در برابر ضربه، نفوذ اشیاء تیز و ضد لغزش بودن، انتخابی مطمئن را تضمین می‌کند. با توجه به نیاز شغلی خود، می‌توانید از این اطلاعات برای انتخاب ایمن‌ترین و مناسب‌ترین کفش استفاده کنید.

نمادهای مقاومت در برابر لغزش

یکی از رایج‌ترین دلایل حوادث کاری، لغزش است. به همین دلیل، اطمینان از اینکه کفش‌های ایمنی دارای استانداردهای لازم برای مقاومت در برابر لغزش هستند، اهمیت زیادی دارد. در اینجا استانداردهای مربوط به مقاومت در برابر لغزش توضیح داده شده است:

• SRA به مقاومت در برابر لغزش روی کاشی سرامیکی که با محلول صابونی رقیق خیس شده است اشاره دارد. این نوع کفش‌ها برای محیط‌های مرطوب که احتمال لغزش وجود دارد، مناسب هستند.
• SRB نشان‌دهنده مقاومت کفش در برابر لغزش روی یک صفحه فولادی صاف است که با ماده‌ای روغنی مانند گلیسرول اشباع شده است. این استاندارد مناسب محیط‌هایی است که سطوح روغنی و لغزنده دارند.
• SRC ترکیبی از دو استاندارد SRA و SRB است. کفش‌هایی که با این نشان مشخص شده‌اند، برای مقاومت در برابر لغزش روی هر دو نوع سطح مرطوب و روغنی طراحی شده‌اند.

نمادها و معانی ویژگی‌های کفش ایمنی

P بیانگر مقاومت کفش در برابر نفوذ اشیاء تیز به زیره است. این ویژگی مانع از آسیب دیدن کف پا توسط اشیاء تیز مانند میخ یا شیشه می‌شود.

A به توانایی کفش در جلوگیری از ایجاد الکتریسیته ساکن اشاره دارد، که برای محیط‌های حساس به الکتریسیته ساکن مناسب است.

C نشان‌دهنده رسانایی کفش است. این ویژگی، الکتریسیته را به زمین هدایت کرده و از خطرات ناشی از بارهای الکتریکی جلوگیری می‌کند.

I به معنای عایق بودن کفش در برابر برق است، که از کاربر در برابر شوک‌های الکتریکی محافظت می‌کند.

WR نمادی است که مقاومت کفش در برابر آب را نشان می‌دهد. این ویژگی کفش را برای محیط‌های مرطوب و خیس مناسب می‌کند.

WRU نشان‌دهنده مقاومت رویه کفش در برابر نفوذ و جذب آب است، که در محیط‌های با رطوبت بالا کاربرد دارد.

AN به محافظت از مچ پا اشاره دارد. این ویژگی مانع از آسیب‌دیدگی مچ پا در اثر برخورد یا ضربه می‌شود.

HRO زیره‌هایی با این نماد در برابر تماس با حرارت بالا مقاوم هستند، که برای محیط‌هایی با دمای بالا مناسب است.

CI عایق‌بندی کفش در برابر سرما را نشان می‌دهد. این کفش‌ها برای محیط‌های سرد و یخ‌زده طراحی شده‌اند.

M به معنای محافظت از متاتارس یا استخوان‌های روی پا است. این ویژگی برای محیط‌هایی با خطر سقوط اجسام سنگین کاربرد دارد.

E بیانگر توانایی کفش در جذب انرژی ضربه است، که از خستگی پاها جلوگیری می‌کند.

FO به مقاومت زیره کفش در برابر روغن و سوخت اشاره دارد. این ویژگی مانع از لغزش و آسیب ناشی از تماس با این مواد می‌شود.

HI عایق بودن کفش در برابر گرما را نشان می‌دهد. این ویژگی برای محیط‌هایی با دمای بالا مناسب است.

CR به مقاومت رویه کفش در برابر برش اشاره دارد. این ویژگی برای محیط‌های صنعتی با خطر بریدگی مفید است.

ESD نمادی است که مقاومت کفش در برابر تخلیه الکترواستاتیکی را نشان می‌دهد و برای محیط‌های حساس به بار الکتریکی مناسب است.

شناخت علایم تخصصی کفش ایمنی به شما کمک می‌کنند تا کفش ایمنی مناسب را بر اساس شرایط و خطرات محیط کاری خود انتخاب کنید.

نکات مهم هنگام خرید کفش ایمنی

در این بخش، مهم‌ترین نکات را برای خرید کفش ایمنی مناسب بررسی می‌کنیم. با رعایت این نکات، می‌توانید کفشی متناسب با نیازهای خود انتخاب کنید.

ارزیابی محیط کار

ابتدا باید محیط کاری خود را ارزیابی کنید و خطرات احتمالی را شناسایی کنید. برای مثال، اگر بیشتر زمان کاری شما پشت میز می‌گذرد و نیازی به کار در محیطی با مایعات نیست، خرید کفش ضدآب با استاندارد S5 ضرورتی ندارد. زمانی را به شناسایی خطرات ایمنی محیط کار اختصاص دهید و کفشی را انتخاب کنید که با شرایط خاص شما مطابقت داشته باشد.

اطمینان از خرید کفشی راحت و مناسب سایز

یکی دیگر از نکات مهم، خرید کفشی است که کاملاً اندازه و راحت باشد و از بهترین نوع زیره کفش استفاده شده باشد. خرید کفشی با سایز نامناسب (مثلاً سایز هشت وقتی که سایز مناسب شما هفت است) می‌تواند منجر به لغزش، زمین‌خوردن یا مشکلات مشابه شود. اگر قصد خرید آنلاین دارید، مطمئن شوید که فروشنده سیاست بازگشت کالا دارد تا در صورت دریافت سایز اشتباه، بتوانید آن را تعویض کنید.

هرگز کفش ایمنی دست دوم نخرید

هرگز به خرید کفش ایمنی دست دوم فکر نکنید. تکرار می‌کنم: هرگز! استفاده از کفش‌های دست دوم می‌تواند شما را در معرض خطرات ایمنی قرار دهد، زیرا نمی‌دانید کفش چقدر عمر کرده یا چگونه استفاده شده است. اگر کفش شما فرسوده شده است، باید آن را فوراً تعویض کنید.

در سایت Blackrock Workwear آمده است:

Any visible tears or cracks could compromise the safety and functionality of the footwear and might indicate that it’s time to purchase a new pair.

Lastly, it’s important to note that if the toe cap area of your shoe has been met with any heavy impact, a replacement shoe may be required. It could be that the shoe is now potentially unable to meet the minimum safety requirements, if a similarly weighty object were to be dropped again in that area of the shoe where the initial accident had taken place.

📌 ترجمه فارسی:
هرگونه پارگی یا ترک قابل‌مشاهده ممکن است ایمنی و کارکرد کفش را به‌طور جدی به خطر بیندازد و نشانه‌ای باشد که زمان خرید یک جفت جدید فرا رسیده است.

در نهایت، اگر ناحیه پنجه کفش شما ضربه‌ سنگینی خورده باشد، لازم است کفش را تعویض کنید. زیرا ممکن است دیگر نتواند حداقل الزامات ایمنی را برآورده کند؛ به‌ویژه اگر دوباره شیء سنگینی روی همان قسمت سقوط کند.

توجه به مراقبت‌های پس از خرید

نگهداری صحیح از کفش‌های ایمنی بسیار مهم است. اگر از تجهیزات حفاظتی شخصی (PPE) خود به‌خوبی مراقبت کنید، عمر طولانی‌تری خواهند داشت و در بلندمدت هزینه‌های شما را کاهش می‌دهند. برخی از نکات ضروری شامل تمیز کردن کفش‌های گلی، خشک کردن طبیعی کفش‌های خیس، و نگهداری آنها در یک مکان امن است.

برای نگهداری بهتر و افزایش عمر کفش‌ها، پیشنهاد می‌کنیم مطلب رفع بوی بد کفش را نیز بررسی کنید.

نتیجه‌گیری

انتخاب کفش ایمنی مناسب می‌تواند به‌طور چشمگیری از بروز آسیب‌های کاری جلوگیری کند. درک درست از نمادها و استانداردهای مرتبط، شما را در انتخابی مطمئن‌تر یاری می‌کند. همچنین، راهنمای خرید جلیقه کار نیز برای کاری ایمن تر کمک می کند. فروشگاه ماه ایمن با ارائه انواع کفش‌های ایمنی باکیفیت و استاندارد، انتخابی عالی برای شماست. برای مشاهده و خرید محصولات، به وب‌سایت فروشگاه ماه ایمن مراجعه کنید.